Nierozerwalność małżeństwa – pojęcie i aspekt kanoniczny
W ostatnich latach małżeństwa, rodziny przechodzą poważny kryzys. Coraz więcej pojawia się „rozwodów kościelnych” natomiast trzeba mieć na uwadze fundamenty, które tworzymy poprzez zawarcie związku małżeńskiego. Jedne z ważniejszych to jedność i nierozerwalność węzła małżeńskiego.
Cytując W. Półtawską „Bóg chce nierozerwalności małżeństwa i daje ją jako owoc, znak i wymóg miłości absolutnie wiernej na wzór tej, którą On sam obdarza człowieka i którą Chrystus Pan nieustanie żywi dla swego Kościoła. Nierozerwalność i jedność małżeńska przeżywana jako dar i zadanie uszczęśliwia małżonków oraz ich potomstwo”.
Nierozerwalność małżeństwa wyrażona jest w kanonie 1056 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku, który stanowi, że małżeństwo ważnie zawarte i dopełnione nie może być rozwiązane żadną ludzką władzą oprócz śmierci. Ma to na celu dobro rodziny i ich potomków. Papież Franciszek powiedział, że osoba zakochana nie planuje, że związek małżeński może być tylko na jakiś czas. Kto intensywnie przeżywa radość zaślubin, nie myśli o czymś przelotnym (AL 124).
Na trwałość małżeństwa mają wpływ takie czynniki jak: wzajemne zrozumienie, umiejętność okazywania sobie uczuć, troski oraz chęć i umiejętność dialogu. Mówiąc o nierozerwalności nie można nie mieć na myśli trwałości, bo to niejako jedno wynika z drugiego.
Jeżeli więc sakramentalny związek małżeński został ważnie zawarty, tj. zgodnie z wymogami prawa kanonicznego, żadna władza ludzka nie jest w stanie go rozwiązać. Wyjątki od tej zasady stanowią rozwiązanie małżeństwa niedopełnionego (nie zostało dopełnione aktem małżeńskim ukierunkowanym na zrodzenie potomstwa) oraz rozwiązanie naturalnego węzła małżeńskiego, czyli takiego, w którym przynajmniej jedna z tworzących go stron jest nieochrzczona (zob. Kodeks Prawa Kanonicznego z 1983 roku, kanony: 1143-1149) lub w przypadku osoby, która już na wstępie wyklucza nierozerwalność i trwałość węzła małżeńskiego. Małżeństwo, które z zasady jest nierozerwalne, ale w którym panuje, a może i panowało przed jego zawarciem brak miłości i chęci bycia z sobą, mimo wszystkich zabiegów instytucji kościelnych nie będzie nierozerwalnym i dozgonnym.