Po co w ogóle adwokat kościelny? Jaka jest jego rola w procesie przed Sądem Biskupim?

Być może zastanawialiście się czasem kim jest w ogóle adwokat kościelny?
Jakie są jego kompetencje w tzw. rozwodach kościelnych czy unieważnieniach małżeństwa?
Czy tak samo jak w sądzie cywilnym zakłada na sprawę togę i broni swojego klienta?
Może broni jego małżeństwa?
Ale jeśli ma bronić małżeństwa, to czym się różni od obrońcy węzła małżeńskiego
( bo i taka osoba jest także w procesie małżeńskim potrzebna )?
Odpowiadając najkrócej na te pytania…

Adwokat kościelny to osoba biegła w prawie kanonicznym i jej głównym zadaniem jest napisanie skargi powodowej ( pozwu rozwodowego ) zgodnie w wymogami wskazanymi przez prawo w oparciu o historię danego związku. Mówią, że dobrze napisana skarga powodowa to już połowa sukcesu w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa.
Do kompetencji adwokata kościelnego należy także przygotowywanie propozycji pytań dla świadków, uwag do opinii biegłych, uwag do opinii obrońcy węzła małżeńskiego oraz wielu innych pism procesowych. W uwagach do opinii obrońcy węzła małżeńskiego adwokat kościelny powinien wskazać wszystkie fakty przemawiające za nieważnością małżeństwa. Po zapoznaniu się z całością materiału dowodowego przygotowuje tzw. głos obrończy. W piśmie tym adwokat kościelny powinien ustosunkować się do całości zgromadzonego materiału dowodowego oraz wszystkich przytoczonych w procesie okoliczności przemawiających za nieważnością małżeństwa. Podobne pismo kieruje do sądu już po zapoznaniu się z całością akt, czyli po tzw. publikacji akt.
Warto zaznaczyć, że aby strona mogła być reprezentowana przez adwokata w procesie musi przedłożyć trybunałowi autentyczne zlecenie. Wówczas taki adwokat zostaje zatwierdzony
ad casum ( czyli w danej sprawie ) i od tego czasu czynnie reprezentuje stronę w procesie.

W sądach kościelnych znajdują się również listy tzw. stałych adwokatów zatwierdzonych do wykonywania funkcji w danym sądzie. Należy jednak pamiętać, że zatwierdzenie w jednym sądzie kościelnym nie daje możliwości występowania przed innym trybunałem. Wówczas reprezentowanie strony jest możliwe po uzyskaniu zatwierdzenia ad casum (do sprawy). Adwokat stały z zasady zna specyfikę danego sądu i w każdej chwili jest w gotowości do podjęcia zlecenia, co też ułatwia i przyspiesza prowadzenie procesu.

Na koniec najważniejsza kwestia, adwokat kościelny nie nosi togi i nie broni małżeństwa. Adwokat kościelny czynnie reprezentuje Klienta w procesie wnosząc odpowiednie pisma i inne umotywowane uwagi. Dzięki znajomości prawa materialnego i procedur w prawie kanonicznym pomaga w udowodnieniu przesłanek powodujących nieważność małżeństwa, a co z kolei pozwala na łatwiejsze i szybsze uzyskanie stwierdzenia nieważności małżeństwa zwanego błędnie rozwodem kościelnym lub unieważnieniem małżeństwa.